Senin, 07 Januari 2013

BAHASA DAERAH DI INDONESIA -3

BAHASA DAERAH DI INDONESIA -3


Sulawesi

 
Berikut ini merupakan daftar bahasa di Sulawesi menurut rumpun bahasa. Bahasa-bahasa di Sulawesi terbagi dalam 5 rumpun bahasa, yaitu: Celebic, Filipina, Melayik, Sama-Bajau, dan Sulawesi Selatan.

Rumpun bahasa Sulawesi

Rumpun bahasa Sulawesi atau Celebic merupakan rumpun terbesar di Sulawesi, terdiri 64 bahasa dari 114 bahasa di Sulawesi.
Nama
Jumlah penutur
Sumber
bzb
1.700
-
bhz
10.000
Bada, Ako
bsu
200
-
bls
3.200
-
blz
30.000
-
ptu
22.000
Bambam Hulu, Salu Mokanam, Bumal, Mehalaan, Pattae’, Matangnga, Issilita’, Pakkau
bgz
125.000
Banggai barat, Banggai timur
brs
250
-
zbt
2.900
-
bep
8.000
-
bzl
2.700
-
bgb
1.500
-
bna
9.500
Bonerate, Kalaotoa
bkz
21.500
Bungku, Routa, Tulambatu, Torete (To Rete), Landawe, Waia
bup
2.300
-
cia
79.000
Kaesabu, Sampolawa (Mambulu-Laporo), Wabula, Masiri
dok
13.000
-
kzf
35.000
Da'a (Pekawa, Pekava, Pakawa), Inde
lew
234.000
Ledo (Palu), Doi, Ado (Pakuli), Edo, Tado (Ri Io, To ri Io, Torio, Toriu), Tara (Parigi), Rai (Sindue-Tawaili, Tawaili-Sindue), Raio (Kori), Ija (Sigi), Taa (Palolo), Ta’a (Sausu, Dolago-Sausu).
unz
20.000
Lole, Ganti
zka
2.200
Lontoi, Kambe-Kambero
kly
500
-
kgx
3.500
-
ues
1.000
Kioko, Kombowa
vko
1.500
-
xkq
500
-
vkl
22.000
-
xks
3.400
-
lji
800
Barang-Barang (Loa, Loa', Lowa), Laiyolo (Lajolo, Layolo)
llm
1.700
-
law
44.000
Ampibabo
lix
75
-
kwl
2.000
-
myl
5.500
-
mzq
16.100
Aikoa
xmz
16.100
Tambe’e, Nahina, Petasia, Soroako, Karonsie
mqn
37.000
Wita Ea (Rumbia, Poleang), Tokotu’a (Kabaena)
mnb
300.000
Muna baku (Muna utara), Tiworo (Muna timur), Gu, Lakudo, Mawasangka, Kadatua, Siompu, Katobengke, Burukene, Laompo, Kapontori
npy
6.000
-
pdo
6.000
-
pmf
106.000
Pamona, Laiwonu (Iba), Rapangkaka (Aria), Tomoni, Tobau (Tobao, Tobalo, Bare'e), Tokondindi, Topada, Taa (Wana, Topotaa)
pnp
6.000
Kapontori (Akido), Kalende (Lawele), Labuandiri
ums
4.500
-
raz
5.000
-
lje
8.000
Rampi (Lambu), Rato
loe
74.000
Loinang (Saluan pesisir, Lingketeng), Baloa’ Kohumamahon, Kahumamahon, Luwuk, Kintom-Pagimana-Boalemo
sdu
4.000
Nunu', Kulu (Lariang)
tvw
600
-
pee
350
-
tdj
12.000
-
tlk
500
-
lbw
281.000
Wiwirano (Nohina), Asera (Asera Wanua, Noie), Konawe (Kendari, Tambuoki, Kioki), Mekongga (Kolaka, Bingkokak, Norio, Tamboki, Konio), Laiwui
tdi
600
-
ttp
1.100
-
txm
30.000
-
toy
2.000
-
txe
25.000
-
bhq
130.000
Binongko, Bonerate, Tomea (Tomia)
khc
120.000
Kaledupa (Kahedupa), Wanci (Wanji, Wanje, Wangi- Wangi)
ppk
20.000
Winatu (Uma utara), Tobaku (Uma barat, Dompa, Ompa), Tolee' (Uma timur), Kantewu (Uma tengah), Aria (Uma selatan), Benggaulu (Bingkolu), Bana
wru
350
Waru, Lalomerui
wow
22.000
Wawonii, Menui
wlo
65.000
-
wtw
5.000
-

Rumpun bahasa Filipina

Rumpun bahasa Filipina terdiri dari seluruh bahasa di Filipina, bahasa di Sulawesi bagian utara (tidak termasuk bahasa Melayu Manado) , dan sebagian bahasa di Palawan. Meski bahasa Sama-Bajau juga terdapat di wilayah tersebut, bahasa itu tidak termasuk dalam rumpun ini, namun dalam rumpun terpisah. Dalam tabel di bawah, terdaftar bahasa-bahasa di Sulawesi bagian utara yang termasuk dalam rumpun ini.
Nama
Jumlah penutur
Sumber
bnq
11.000
-
bne
12.000
-
bld
18.500
Bolango, Atinggola
blf
75.000
-
gor
900.000
Gorontalo timur, Kwandang, Gorontalo kota, Tilamuta, Limboto
kzp
25.700
Kaidipang, Kodipang, Bolaang Itang (Bolang Itang)
llq
3.000
-
mog
900.000
Lolayan, Dumoga, Pasi
pns
3.000
-
rth
30.000
-
sxn
255.000
Siau, Manganitu, Tamako, Tabukang utara (Tabukang, Tabukan), Tabukang selatan, Tabukang tengah, Kandar, Taruna, Tagulandang (Tahulandang).
swu
21.000
Bunda
tld
60.000
Kaburuang, Karakelong selatan (Karakelong, Karakelang), Nenusa-Maingas, Essang, Arangka’a, Dapalan (Riung), Awit, Beo, Lirang (Salibabu, Salebabu).
tom
60.000
Taratara, Tomohon
tdn
80.000
Tondano, Kakas (Ka’kas), Remboken
tnw
20.000
-
txs
90.000
Maumbi, Airmadidi, Likupang, Kauditan, Kalabat Atas
tnt
150.000
Langoan, Tompaso (Makelai, Makela'i-Maotow), Sonder (Matanai, Matana'i-Maore')

Rumpun bahasa Melayik

Rumpun bahasa Melayik merupakan rumpun bahasa terbesar di Nusantara. Sebagian besar bahasa di Malaysia semenanjung, Sumatera, dan Kalimantan termasuk dalam rumpun ini. Banyak bahasa pasar di Nusantara juga termasuk dalam rumpun ini, karena berakar dari bahasa Melayu yang telah bercampur dengan bahasa setempat, seperti bahasa-bahasa pada tabel di bawah.
Nama
Jumlah penutur
Sumber
mfp
1.880.000
-
xmm
850.000
-

Rumpun bahasa Sama-Bajau

Rumpun bahasa Sama-Bajau dipertuturkan oleh suku-suku Bajau, Sama, dan Yakan. Persebarannya terdapat di Kalimantan, Sulawesi, dan kepulauan Sulu. Tabel di bawah merupakan bahasa suku Bajau yang dipertuturkan di wilayah Sulawesi.
Nama
Jumlah penutur
Sumber
bdl
150.000
Jampea, Same', Matalaang, Sulamu, Kajoa, Roti, Jaya Bakti, Poso, Togian 1, Togian 2, Wallace.

Rumpun bahasa Sulawesi Selatan

Rumpun bahasa Sulawesi Selatan meliputi seluruh bahasa di Sulawesi bagian selatan (tidak termasuk bahasa Melayu Makassar) dan sebagian bahasa di Kalimantan.
Nama
Jumlah penutur
Sumber
atq
12.000
Aralle, Tabulahan, Mambi
bnu
25.000
-
bdx
70
-
bug
3.500.000
Bone (Palakka, Dua Boccoe, Mare), Pangkep (Pangkajene), Camba, Sidrap (Sidenrang, Pinrang Utara, Alitta), Pasangkayu (Ugi Riawa), Sinjai (Enna, Palattae, Bulukumba), Soppeng (Kessi), Wajo, Barru (Pare-Pare, Nepo, Soppeng Riaja, Tompo, Tanete), Sawitto (Pinrang), Luwu (Luwu', Bua Ponrang, Wara, Malangke-Ussu).
bna
9.500
Bonerate, Karumpa
cml
30.000
Campalagian, Buku
dkk
1.500
-
mvp
95.000
Cakke, Kalosi
ptt
50.000
Enrekang, Ranga, Pattinjo (Letta-Batulappa-Kassa)
kly
500
Laiyolo, Wotu
kli
12.000
Karataun, Mablei, Mangki (E'da), Bone Hau (Ta'da)
kjk
150.000
-
kjc
125.000
Konjo Pesisir (Ara, Bira), Tana Toa (Tana Towa, Konjo Hitam, Kajang), Bantaeng (Bonthain).
lji
800
Lowa, Laiyolo
ley
2.000
-
wmm
50.000
-
mak
1.600.000
Gowa (Goa, Lakiung), Turatea (Jeneponto), Maros-Pangkep
mli
5.000
-
mqj
106.000
Mamasa utara, Mamasa tengah, Pattae' (Mamasa selatan, Patta' Binuang, Binuang, Tae', Binuang-Paki-Batetanga-Anteapi).
mqx
65.000
Mamuju, Sumare-Rangas, Padang, Sinyonyoi
mdr
200.000
Majene, Balanipa (Napo-Tinambung), Malunda, Pamboang, Sendana (Cenrana, Tjendana)
psn
800
-
pnc
9.000
Tapango, Bulo
skx
5.000
Lodang, Hono' (Wono)
sko
2.500
-
sly
90.000
makassar
rob
250.000
Rongkong, Luwu selatan, Luwu utara, Bua, Toala', Palili'
tln
400
-
tlz
30.000
Toala', Palili'
sda
500.000
Makale (Tallulembangna), Rantepao (Kesu’), Toraja Barat (West Toraja, Mappa-Pana)
ulm
30.000
Sondoang, Tappalang, Botteng

 

Kepulauan Maluku

Ambon Timur:
  1. Bahasa Alor
  2. Bahasa Ambelan
  3. Bahasa Aru
  4. Bahasa Banda
  5. Bahasa Belu
  6. Bahasa Buru
  7. Bahasa Geloli
  8. Bahasa Goram
  9. Bahasa Helo
  10. Bahasa Kadang
  11. Bahasa Kai
  12. Bahasa Kaisar
  13. Bahasa Kroe
  14. Bahasa Lain
  15. Bahasa Leti
  16. Bahasa Pantar
  17. Bahasa Roma
  18. Bahasa Rote
  19. Bahasa Solor
  20. Bahasa Tanibar
  21. Bahasa Tetun
  22. Bahasa Timor
  23. Bahasa Wetar
Halmahera Utara:
  1. Bahasa Windesi
  2. Bahasa Tidore
  3. Bahasa Ternate
Sula Bacan:
  1. Bahasa Bacan
  2. Bahasa Sula
  3. Bahasa Taliabo

Papua

  1. Bahasa Lani
  2. Bahasa Abinomn
  3. Bahasa Abun
  4. Bahasa Aghu
  5. Bahasa Airoran
  6. Bahasa Ambai
  7. Bahasa Anasi
  8. Bahasa Ansus
  9. Bahasa Arandai
  10. Bahasa Arguni
  11. Bahasa As
  12. Bahasa Asmat Pantai Kasuari
  13. Bahasa Asmat Tengah
  14. Bahasa Asmat Utara
  15. Bahasa Asmat Yaosakor
  16. Bahasa Atohwaim
  17. Bahasa Auye
  18. Bahasa Awbono
  19. Bahasa Awera
  20. Bahasa Awyi
  21. Bahasa Awyu Asue
  22. Bahasa Awyu Tengah
  23. Bahasa Awyu Edera
  24. Bahasa Awyu Jair
  25. Bahasa Awyu Utara
  26. Bahasa Awyu Selatan
  27. Bahasa Bagusa
  28. Bahasa Baham
  29. Bahasa Barapasi
  30. Bahasa Bauzi
  31. Bahasa Bayono
  32. Bahasa Bedoanas
  33. Bahasa Beneraf
  34. Bahasa Berik
  35. Bahasa Betaf
  36. Bahasa Biak
  37. Bahasa Biga
  38. Bahasa Biritai
  39. Bahasa Bonggo
  40. Bahasa Burate
  41. Bahasa Burmeso
  42. Bahasa Burumakok
  43. Bahasa Buruwai
  44. Bahasa Busami
  45. Bahasa Citak
  46. Bahasa Citak Tamnim
  47. Bahasa Dabe
  48. Bahasa Damal
  49. Bahasa Dani Lembah Bawah
  50. Bahasa Dani Lembah Tengah
  51. Bahasa Dani Lembah Atas
  52. Bahasa Dani Barat
  53. Bahasa Dao
  54. Bahasa Dem
  55. Bahasa Demisa
  56. Bahasa Dera
  57. Bahasa Diebroud
  58. Bahasa Dineor
  59. Bahasa Diuwe
  60. Bahasa Doutai
  61. Bahasa Duriankere
  62. Bahasa Dusner
  63. Bahasa Duvle
  64. Bahasa Edopi
  65. Bahasa Eipomek
  66. Bahasa Ekari
  67. Bahasa Elseng 3
  68. Bahasa Emem
  69. Bahasa Eritai
  70. Bahasa Erokwanas
  71. Bahasa Fayu
  72. Bahasa Fedan
  73. Bahasa Foau
  74. Bahasa Gresi
  75. Bahasa Hatam
  76. Bahasa Hupla
  77. Bahasa Iau
  78. Bahasa Iha
  79. Bahasa Iha Pijin
  80. Bahasa Irarutu
  81. Bahasa Iresim
  82. Bahasa Isirawa
  83. Bahasa Itik
  84. Bahasa Iwur
  85. Bahasa Jofotek-Bromnya
  86. Bahasa Kaburi
  87. Bahasa Kais
  88. Bahasa Kaiy
  89. Bahasa Kalabra
  90. Bahasa Kamberau
  91. Bahasa Kamoro
  92. Bahasa Kanum Bädi
  93. Bahasa Kanum Ngkâlmpw
  94. Bahasa Kanum Smärky
  95. Bahasa Kanum Sota
  96. Bahasa Kapauri
  97. Bahasa Kaptiau
  98. Bahasa Karas
  99. Bahasa Karon Dori
  100. Bahasa Kaure
  101. Bahasa Kauwera
  102. Bahasa Kawe
  103. Bahasa Kayagar
  104. Bahasa Kayupulau
  105. Bahasa Kehu 5
  106. Bahasa Keijar
  107. Bahasa Kemberano
  108. Bahasa Kembra
  109. Bahasa Kemtuik
  110. Bahasa Ketengban
  111. Bahasa Ketum
  112. Bahasa Kimaghima
  113. Bahasa Kimki
  114. Bahasa Kirikiri
  115. Bahasa Kofei
  116. Bahasa Kokoda
  117. Bahasa Kombai
  118. Bahasa Komyandaret
  119. Bahasa Konda
  120. Bahasa Koneraw
  121. Bahasa Kopkaka
  122. Bahasa Korowai
  123. Bahasa Korupun-Sela
  124. Bahasa Kosare
  125. Bahasa Kowiai
  126. Bahasa Kuri
  127. Bahasa Kurudu
  128. Bahasa Kwer
  129. Bahasa Kwerba
  130. Bahasa Kwerba Mamberamo
  131. Bahasa Kwerisa
  132. Bahasa Kwesten
  133. Bahasa Kwinsu
  134. Bahasa Legenyem
  135. Bahasa Lepki 5
  136. Bahasa Liki
  137. Bahasa Maden
  138. Bahasa Mai Brat
  139. Bahasa Mairasi
  140. Bahasa Maklew
  141. Bahasa Melayu Papua
  142. Bahasa Mamberamo
  143. Bahasa Mander
  144. Bahasa Mandobo Atas
  145. Bahasa Mandobo Bawah
  146. Bahasa Manem
  147. Bahasa Manikion
  148. Bahasa Mapia
  149. Bahasa Marau
  150. Bahasa Marind
  151. Bahasa Marind Bian
  152. Bahasa Masimasi
  153. Bahasa Massep 3
  154. Bahasa Matbat
  155. Bahasa Mawes
  156. Bahasa Ma'ya
  157. Bahasa Mekwei
  158. Bahasa Meoswar
  159. Bahasa Mer
  160. Bahasa Meyah
  161. Bahasa Mlap
  162. Bahasa Mo
  163. Bahasa Moi
  164. Bahasa Molof
  165. Bahasa Mombum
  166. Bahasa Momina
  167. Bahasa Momuna
  168. Bahasa Moni
  169. Bahasa Mor
  170. Bahasa Mor
  171. Bahasa Morai
  172. Bahasa Morori
  173. Bahasa Moskona
  174. Bahasa Mpur
  175. Bahasa Munggui
  176. Bahasa Murkim
  177. Bahasa Muyu Utara
  178. Bahasa Muyu Selatan
  179. Bahasa Nafri
  180. Bahasa Nakai
  181. Bahasa Nacla
  182. Bahasa Namla 5
  183. Bahasa Narau
  184. Bahasa Ndom
  185. Bahasa Nduga
  186. Bahasa Ngalum
  187. Bahasa Nggem
  188. Bahasa Nimboran
  189. Bahasa Ninggerum
  190. Bahasa Nipsan
  191. Bahasa Nisa
  192. Bahasa Obokuitai
  193. Bahasa Onin
  194. Bahasa Onin Pijin
  195. Bahasa Ormu
  196. Bahasa Orya
  197. Bahasa Papasena
  198. Bahasa Papuma
  199. Bahasa Pom
  200. Bahasa Puragi
  201. Bahasa Rasawa
  202. Bahasa Riantana
  203. Bahasa Roon
  204. Bahasa Samarokena
  205. Bahasa Saponi
  206. Bahasa Sauri
  207. Bahasa Sause
  208. Bahasa Saweru
  209. Bahasa Sawi
  210. Bahasa Seget
  211. Bahasa Sekar
  212. Bahasa Semimi
  213. Bahasa Sempan
  214. Bahasa Sentani
  215. Bahasa Serui-Laut
  216. Bahasa Sikaritai
  217. Bahasa Silimo
  218. Bahasa Skou
  219. Bahasa Sobei
  220. Bahasa Sowanda
  221. Bahasa Sowari
  222. Bahasa Suabo
  223. Bahasa Sunum
  224. Bahasa Tabla
  225. Bahasa Taikat
  226. Bahasa Tamagario
  227. Bahasa Tanahmerah
  228. Bahasa Tandia
  229. Bahasa Tangko
  230. Bahasa Tarpia
  231. Bahasa Tause
  232. Bahasa Tebi
  233. Bahasa Tefaro
  234. Bahasa Tehit
  235. Bahasa Tobati
  236. Bahasa Tofanma
  237. Bahasa Towei
  238. Bahasa Trimuris
  239. Bahasa Tsaukambo
  240. Bahasa Tunggare
  241. Bahasa Una
  242. Bahasa Uruangnirin
  243. Bahasa Usku 5
  244. Bahasa Viid
  245. Bahasa Vitou
  246. Bahasa Wabo
  247. Bahasa Waigeo
  248. Bahasa Walak
  249. Bahasa Wambon
  250. Bahasa Wandamen
  251. Bahasa Wanggom
  252. Bahasa Wano
  253. Bahasa Warembori
  254. Bahasa Wares
  255. Bahasa Waris
  256. Bahasa Waritai
  257. Bahasa Warkay-Bipim
  258. Bahasa Waropen
  259. Bahasa Wauyai
  260. Bahasa Woi
  261. Bahasa Wolai
  262. Bahasa Woria
  263. Bahasa Yahadian
  264. Bahasa Yale Kosarek
  265. Bahasa Yali Angguruk
  266. Bahasa Yali Ninia
  267. Bahasa Yali Lembah
  268. Bahasa Yaqay
  269. Bahasa Yarsun
  270. Bahasa Yaur
  271. Bahasa Yawa
  272. Bahasa Yei
  273. Bahasa Yelmek
  274. Bahasa Yeretuar
  275. Bahasa Yetfa
  276. Bahasa Yoke
  277. Bahasa Zorop 

  278. SUMBER :



    Dengan mengetahui bahasa bahasa Daerah yang ada di atas, mari kita lestarikan bahasa daerah yang ada di Indonesia sebagai salah satu asset kekayaan budaya bangsa, hal ini sesuai dengan :
    UNDANG-UNDANG REPUBLIK INDONESIA NOMOR 24 TAHUN 2009 TENTANG BENDERA, BAHASA, DAN LAMBANG NEGARA, SERTA LAGU KEBANGSAAN
    BAB I KETENTUAN UMUM
    Pasal 1
    5. Bahasa daerah adalah bahasa yang digunakan secara turun-temurun oleh warga negara Indonesia di daerah-daerah di wilayah Negara Kesatuan Republik Indonesia.
    Pasal 42
    (1) Pemerintah daerah wajib mengembangkan, membina, dan melindungi bahasa dan sastra daerah agar tetap memenuhi kedudukan dan fungsinya dalam kehidupan bermasyarakat sesuai dengan perkembangan zaman dan agar tetap menjadi bagian dari kekayaan budaya Indonesia.

    Always join us through this Blogspot:
    <Kediriinternationalschools.blogspot.com>
    For further information please contact:
    Jocelyne & Vanity
    Jln. Wisma Podomoro A/3 no 1, 64114
    Kediri – East Java.
    Phone: 0354 – 7150570
    HP: 08563482742
    Motto:
     “WE’RE COMMITTED TO SERVE YOU BETTER”

Tidak ada komentar:

Posting Komentar